Πρόκειται για την εφαρμογή ειδικού laser στον αμφιβληστροειδή για την περιχαράκωση ρωγμών (εικ1), οπών και άλλων αλλοιώσεων του αμφιβληστροειδούς που μπορεί να προκαλέσουν αποκόλληση αμφιβληστροειδούς (εικ2).

Οι ρωγμές του αμφιβληστροειδούς απαιτούν σχετικά επείγουσα αντιμετώπιση γιατί διαφορετικά ενδέχεται να περάσει υγρό (ρευστοποιημένο υαλοειδές) το οποίο θα προκαλέσει αποκόλληση του αμφιβληστροεδούς χιτώνα. Με την φωτοπηξία με laser (ή την κρυοθεραπεία με άζωτο) γίνονται πολλαπλές βολές γύρω από τη ρωγμή σε 2-3 στoίχους, οι οποίες μετατρέπονται σε ουλή και με αυτό τον τρόπο «κολλάνε» ή «σφραγίζουν» τη ρωγμή, ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο για αποκόλληση (εικ3).

Η διαδικασία αυτή απαιτεί πολύ καλή μυδρίαση και η εφαρμογή του laser συνήθως διαρκεί 10-20 λεπτά, στο ιατρείο με τον ασθενή καθιστό. Η δράση του laser δεν είναι άμεση. Χρειάζεται 4-5 μέρες για να αρχίσει να κολλάει ο ιστός και το μέγιστο της δράσης επιτυγχάνεται μετά από 20 μέρες. Γι'αυτό είναι σημαντική αποφυγή άρσης βάρους, οι απότομες κινήσεις και τα σκυψίματα για 20-30 μέρες.

Τί είναι η ρωγμή αμφιβληστροειδούς;

Η ρωγμή αμφιβληστροειδούς είναι ένα σκίσιμο, μια ρήξη στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, που αποτελεί τον νευρικό χιτώνα του ματιού.

Πως προκαλείται η ρωγμή αμφιβληστροειδούς;

Συνήθως οφείλεται σε έλξη από το υαλοειδές κατά την αποκόλληση του υαλοειδούς.

• Ποιά είναι τα συμπτώματα μιας ρωγμής αμφιβληστροειδούς;
• Τα συνήθη συμπτώματα μιας ρωγμής αμφιβληστροειδούς είναι:
• Ξαφνική εμφάνιση μυιοψιών (μυγάκια)
• Λάμψεις ή "αστραπές"
• Ήπιο θάμβος όρασης και μικρή μείωση όρασης

Τί πρέπει να κάνετε αν έχετε τέτοια συμπτώματα;

Επικοινωνήστε άμεσα με τον οφθαλμίατρό σας. Θα πρέπει να εξεταστείτε το συντομότερο δυνατό. Μέχρι να υποβληθείτε σε έλεγχο με βυθοσκόπηση είναι σημαντικό να παραμείνετε ήρεμοι, να αποφεύγετε την άρση βάρους, τις απότομες κινήσεις και το σκύψιμο. Οι ρωγμές που δεν αντιμετωπίζονται έγκαιρα με laser φωτοπηξία μπορεί να οδηγήσουν σε αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.

Πως αντιμετωπίζεται η ρωγμή αμφιβληστροειδούς;

Οι περισσότερες ρωγμές αντιμετωπίζονται με φωτοπηξία με laser. Κάποιες ,ειδικά αυτές που βρίσκονται στην περιφέρεια, μπορεί να χρειαστούν κρυοπηξία. Αν έχει ήδη περάσει υγρό και έχει ξεκινήσει η διαδικασία της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς μπορεί να χρειαστεί χειρουργείο ή έγχυση αερίου (pneumatic retinopexy).

Τι να περιμενει κανείς μετά από laser φωτοπηξία ή κρυοπηξία;

• Το μάτι μπορεί να είναι ερεθισμένο και κόκκινο για αρκετές μέρες
• Η αποφυγή έντονης δραστηριότητας, απότομων κινήσεων και το σήκωμα βάρους πρέπει να συνεχίζεται για αρκετές μέρες για να μην ξεχειλώσει η ρωγμή και να μην δημιουργηθούν νέες ρωγμές.
• Τα μυγάκια και τα διάφορα οπτικά φαινόμενα μπορεί να παραμείνουν για μέρες, μήνες ή και συνεχώς και δεν σχετίζονται με την επιτυχία της φωτοπηξίας.
• Η περιχαράκωση με laser αντιμετωπίζει την ήδη υπάρχουσα ρωγμή και δεν μπορεί να προστατεύσει από την εμφάνιση μιας νέας ρωγμής σε άλλο σημείο.
• Εαν αντιληφθείτε νέα συμπτώματα επικοινωνήστε με τον οφθαλμίατρό σας.

Ορισμένες φορές μια λεπτή μεμβράνη ιστού, σαν σελοφάν, αναπτύσσεται στο κέντρο του αμφιβληστροειδή. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται επαμφιβληστροειδική μεμβράνη. Η επαμφιβληστροειδική μεμβράνη μπορεί να συρρικνωθεί και να διαταράξει την αρχιτεκτονική του αμφιβληστροειδή γεγονός που οδηγεί σε θολή και παραμορφωμένη όραση. Η επαμφιβληστροειδική μεμβράνη μπορεί να είναι πολύ λεπτή και να μην επηρεάσει σημαντικά την όραση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Άλλες φορές μπορεί να εξελιχθεί πιο γρήγορα και να προκαλέσει ενοχλητικά συμπτώματα στην όραση. Το κύριο σύμπτωμα που προκαλεί είναι η μεταμορφοψία, δηλαδή το να βλέπει κανείς τις γραμμές αλλά και όλες τις εικόνες παραμορφωμένες.

Για τη διάγνωση της επαμφιβληστροειδικής μεμβράνης είναι απαραίτητη μια ειδική εξεταση, η Οπτική Τομογραφία Συνοχής.

Όταν η επαμφιβληστροειδική μεμβράνη επηρεάζει την όραση, πραγματοποιείται χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθεί η μεμβράνη. Η επέμβαση αυτή ονομάζεται υαλοειδεκτομή. Κατά τη διάρκεια αυτής της χειρουργικής επέμβασης η γέλη που γεμίζει το μάτι (που ονομάζεται υαλοειδές) απομακρύνεται και αντικαθίσταται από υγρό (φυσιολογικό ορό). Η επαμφιβληστροειδική μεμβράνη κατόπιν απομακρύνεται από την επιφάνεια του αμφιβληστροειδή με πολύ λεπτά εργαλεία. Μετά τη χειρουργική επέμβαση η όραση συχνά (αλλά όχι πάντα) βελτιώνεται, με βελτίωση της κεντρικής όρασης και μείωση των παραμορφώσεων.

Τί είναι η Κεντρική Ορώδης Χοριοαμφιβληστροειδίτιδα ;

Η Κεντρική Ορώδης Χοριοαμφιβληστροειδίτιδα είναι μια πάθηση του αμφιβληστροειδούς κατά την οποία συσσωρεύεται υγρό ανάμεσα στις στιβάδες του αμφιβληστροειδούς.

Είναι πιο συχνή στους άνδρες ηλικίας 25-45 χρονών και η εμφάνισή της μειώνεται όσο αυξάνεται η ηλικία. Όταν το υγρό εντοπίζεται στο κεντρικό σημείο της όρασης, δηλαδή στην ωχρά κηλίδα, οι ασθενείς παρατηρούν μείωση της όρασης, θάμπωμα, ξεθώριασμα των χρωμάτων και την αίσθηση ότι βλέπουν μέσα από νερό ή μια κηλίδα. Αν δεν καταλαμβάνει την ωχρά κηλίδα τα συμπτώματα μπορεί να είναι πολύ ήπια ή και μηδαμινά.

Πως αντιμετωπίζεται η Κεντρική Ορώδης Χοριοαμφιβληστροειδίτιδα ;

Τις περισσότερες φορές είναι αυτοϊάσιμη και υποχωρεί μέσα σε 6 μήνες, αλλά οι υποτροπές και η επανεμφάνιση των συμπτωμάτων δεν είναι σπάνιες. Υπάρχει συσχέτιση με τη λήψη κορτιζόνης και ειναι πιο συχνή σε άτομα με αγχώδη προσωπικότητα. Κατά την αρχική επίσκεψη είναι απαραίτητη η διενέργεια Οπτικής Τομογραφίας Συνοχής (OCT) για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και την χαρτογράφηση του οιδήματος.

Πολλές φορές είναι αναγκαία και η φλουοραγγειογραφία που αναδεικνύει τα σημεία διαρροής που προκαλούν τη συλλογή του υγρού. Με τις εξετάσεις αυτές διαπιστώνεται αν υπάρχει βελτίωση ή επιδείνωση κατά την αρχική παρακολούθηση.

Αν δεν υποχωρεί υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής laser ή ήπιας φωτοδυναμικής θεραπείας ώστε να «κλείσουν» τα σημεία διαρροής.

Πρόκειται για την έγχρωμη φωτογράφηση του οπισθίου τμήματος του οφθαλμού, που συμπεριλαμβάνει τον αμφιβληστροειδή, το οπτικό νεύρο, την ωχρά κηλίδα και τα αγγεία του οφθαλμού.
Γίνεται με τη χρήση ειδικών ψηφιακών απεικονιστικών μηχανημάτων και φωτογραφικών μηχανών.

Επιτρέπει την καταγραφή της παρούσας κατάστασης του οφθαλμού και τη σύγκριση με μελλοντικές εξετάσεις. Σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται σταγόνες (μυδριατικά) που μεγαλώνουν την κόρη του οφθαλμού και μπορεί να θολώσει η όραση για λίγες ώρες.

 
          Φυσιολογική Όραση            Όραση με Αποκόλληση Αμφιβληστροειδή

Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς είναι μια οφθαλμική πάθηση κατά την οποία ο αμφιβληστροειδής αποκολλάται από τον υποκείμενο χιτώνα του οφθαλμού, τον χοριοειδή. Αρχικώς η αποκόλληση μπορεί να είναι τοπική αλλά χωρίς άμεση θεραπεία ολόκληρος ο αμφιβληστροειδής μπορεί να αποκολληθεί και να οδηγήσει σε απώλεια όρασης και τύφλωση. Αποτελεί μια επείγουσα ιατρική κατάσταση.

Τύποι αποκόλλησης

Ρηγματογενής αποκόλληση: οφείλεται σε ρωγμή στον αμφιβληστροειδή η οποία επιτρέπει να περάσει υγρό από κάτω και να τον αποκολλήσει
Εξιδρωματική αποκόλληση: οφείλεται σε φλεγμονές, τραύμα ή αγγειοπάθειες που επιτρέπουν την συσσώρευση υγρού χωρίς ρωγμή
Ελκτική αποκόλληση: ινώδης ιστός λόγω φλεγμονής ή νεοαγγείωσης (πχ. διαβήτης) προκαλεί έλξεις στον αμφιβληστροειδή

Συμπτώματα

Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς έπεται συνήθως μετά από μια οπίσθια αποκόλληση υαλοειδούς που δημιουργεί έλξη στον αμφιβληστροειδή και που δίνει συμπτώματα όπως φωτοψίες (λάμψεις), δηλ. σπινθηρισμοί, παρουσιάζονται συνήθως στο κροταφικό τμήμα του οπτικού πεδίου και μυωψίες (μυγάκια), δηλ. κινούμενες θολότητες του υαλοειδούς που μπορεί ωστόσο να έχουν την μορφή ιστού αράχνης ή δαχτυλιδιού.

Παρόλο που περισσότερες αποκολλήσεις υαλοειδούς δεν οδηγούν σε αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, αυτές που το κάνουν προκαλούν τα εξής συμπτώματα: σκιά ή κουρτίνα στο περιφερικό οπτικό πεδίο που αργά προχωράει προς το κέντρο, οι ευθείες γραμμές αρχίζουν να φαίνονται τεθλασμένες και κεντρική απώλεια όρασης.

Μάθετε περισσότερες πληροφορίες για την αποκόλληση αμφιβληστροειδή.